Tankmuur Katwijk

De tankmuur van Katwijk is één langste, nog bestaande muren die door de Duitsers ten tijde van de Tweede Wereldoorlog is gebouwd in de EU. Met een lengte van circa 2 kilometer maakte de muur deel uit van het zuidelijk landfront wat naast de muur ook nog uit een aantal bunkers bestond en enkele andere vormen van versperringen bestaande uit drakentanden, aspergeverperringen en een tankgracht. Oorspronkelijk liep de muur vanaf de zeereep tot aan de Wassenaarseweg waar het over ging in het door de Duitsers gevorderde vliegveld valkenburg. De meeste bunkers waren in de tankmuur verwerk en hadden in veel gevallen een scharte aan de vijandelijke zijde. Deze bunkertjes waren dan uitgerust met een stuk antitankgeschut, vlammenwerpers en of mitrailleurs. Naast deze werkjes waren er nog enkele manschappenbunkers en verspreid over de lengte van de muur waren op strategisch hoge punten 3 grote Tobruks gebouwd van het type VF65a die waren uitgerust met 5cm Kämpfwagenkanone. 

De tankmuur

De Stüzpunktgruppe Katwijk bestond uit Katwijk, Noordwijk en het vliegveld Valkenburg en werd tussen Katwijk en Noordwijk onderbroken door de Oude Rijn. Aan de Katwijkse zijde werd het Seefront stevig uitgebouwd met diverse kustbatterijen tot de laatste stelling W.N.63HL. Vanaf af dit punt begon het landfront met vijf naast elkaar gebouwde rijen drakentanden die vanaf het strand tot op de zeereep reikte. Vanaf dit punt ging de linie over in een aspergeversperring, en werd gedekt door enkele stukken antitankgeschut. Vanaf hier begon de muur die haaks vanaf de zeelijn tot aan Valkenburg liep. Na een 100 meter muur stond de eerste bunker. Het betrof een manschappenverblijf waarnaast zich de eerste afsluitbare doorgang in de muur bevond. Deze doorgang werd gedekt door een mitrailleurbunker waarna de muur weer enkele honderden meters veder liep tot aan de volgende doorgang. Hier tussen bevond zich nog een mitrailleurbunker. Tussen deze doorgang liep tijdens de bouw een smalspoor voor de aanvoer van bouwmaterialen en werd na aanleg van STP.GR Katwijk verspert door drakentanden. Naast deze doorgang stond weer een mitrailleurbunker die doorgang onder vuur kon nemen. En aan de andere zijde bevond zich een manschappenverblijf. Na weer een stuk muur bevond zich de eerste vrij grote doorgang in de muur. Waarom de doorgang op deze manier werd onderbroken is niet bekend maar wel

Mitrailleurbunker

opvallend. Aan het uiteinde van de muur bevind zich weer een mitrailleurbunker en aan het andere eind bevind zich een bouwwerk gelijkend op de mitrailleurbunker maar geen bunker blijkt te zijn. (Wij hebben dit onderzocht en er zijn inderdaad geen sporen van een ingang of een scharte te vinden) De doorgang werd afgedekt door enkele rijen drakentanden en iets achterop gelegen was een Tobruk van het Type VF65a gebouwd die de doorgang bewaakte met antitankgeschut. Nog iets hoogst ongebruikelijk is dat er buiten het landfront nog enkele bouwwerken zijn te vinden waaronder nog een Tobruk, een vermoedelijke waterbergplaats en een bouwwerk waar wij de oorsprong niet van weten. Weer een paar honderd meter veder bevond zich de volgende doorgang welke werd gedekt door twee in de uiteindes van de muur gebouwde mitrailleurbunkers en de doorgang zelf werd verspert door enkele rijen drakentanden. Door deze doorgang stroomde een kanaal.Vanaf dit punt loopt de muur weer een heel eind door tot er aan de binnenzijde weer een manschappenverblijf staat. Vervolgt door honderd meter veder op de tweede grote doorgang die vrijwel identiek is gebouwd aan de eerste. Bestaande uit een mitrailleurbunker, een schijnbunker, een VF65a Tobruk en ter versperring enkele rijen drakentanden. Weer honderd meter veder lag nog een mitrailleurbunker en nog honderd meter veder hielt de muur even op en ging over in rijen drakentanden waarachter zich een kleine stelling bevond bestaande uit 3 tobruks.

Manschappenverblijf

Hierna ging de linie over in een stuk hoog opgetrokken duin wat door de Duitsers Steilhang werd genoemd. Vanaf dit punt hielden de duinen op maar ging de muur veder door het weiland tot aan de Wassenaarse Weg. Op dit weiland stonden ook nog twee bunkers bestaande uit een manschappenbunker en een mitrailleurbunker. Bij de Wassenaarse Weg was weer een doorgang die werd gedekt door een mitrailleurbunker wat tevens de het eindpunt van de muur was en van de type bunkers die hier stonden. Vanaf dit punt ging de linie over in een tankgracht met honderd meter vanaf de Wassenaarse Weg nog een kleine stelling bestaande 4 bunkers voor luchtdoelgeschut. Nu zijn we aangekomen bij Flugplatz Valkenburg wat weer een verhaal apart is, en wellicht nog eens op Bunkerinfo.nl verschijnt.

 

Details
De muur was rond de 1600 meter lang en er stonden 10 mitrailleurbunkers en 4 manschappenverblijven. Op de muur zijn na het betonstorten om de paar meter bulten aangebracht die het geheel wat camoufleren in het duinlandschap en net na de bouw was de muur groen geschilderd. Dit bleek te veel op te vallen waarna de muur een zandkleur kreeg. Ook bevinden zich in de muur een heel aantal nep schietgaten die het moesten doen voorkomen alsof er veel meer bunkers stonden. De tankmuur is bijna een meter breed en op sommige plekken wel meer als twee meter hoog.

De Tankmuur vandaag
Vrijwel de hele muur is nog aanwezig alleen de eerste paar honderd meter is gesloopt samen met de strandversperringen en de bunkers die daar stonden. Het zelfde geld voor de laatste paar honderd meter. De linie loopt nog tot en met de laatste drakentanden. De muur en de bunkers nabij de Wassenaarse weg zijn gesloopt. Het bezoeken van de muur is maar voor een klein gedeelte toegestaan maar voor wie even de andere kant op kijkt is al het bestaande vrij goed te bezoeken.